De Oost-Boheemse keuken diende als inspiratiebron voor lekkere kookkunst ook voor de stammoeder van vele kokkinnen – Magdalena Dobromila Rettigová. Terwijl zíj niet zuinig hoefde om te gaan met ingrediënten, en zoals de literatuur bewijst, haar gerechten voor de lol met gevulde veldhoenders versierde, werd er in armere gebieden van de regio wel veel zuiniger gekookt.
Het karakter en de rijkdom van de Oost-Boheemse keuken wordt bepaald door de geografische ligging van het gebied, het karakter van het landschap en de boniteit van de aarde… Het vaakst waren de handen van de huisvrouwen bezig met de voorbereiding van aardappelen, kool, appels, honing, wortels en ook gierst… Ook al waren de ingrediënten heel simpel, toch is één van de Oost-Boheemse steden de wieg van een uniek banketproduct. Genialiteit wordt immers niet alleen uit rijkdom en overvloed geboren:
Voor een absoluut fenomeen binnen het gastronomische erfgoed van de bewoners van Oost-Bohemen hebben wij aan de regio Pardubicko te danken. Wie hier geen krokante peperkoek heeft gekocht en zijn zoete smaak niet heeft geproefd, is het alsof hij hier nooit is geweest. De peperkoek uit Pardubice is namelijk even beroemd als bijvoorbeeld Italiaanse mozzarella of parmaham. Het originele recept bevat honing, meel en peper - vandaar de naam peperkoek. Zijn lange houdbaarheid is toe te schrijven aan een hoog kruidengehalte, zijn hardheid en het feit dat peperkoek weinig vocht bevat.
Het peperkoekdeeg werd in verschillende vormen uitgesneden, waarbij soms ook speciale koekjesvormen werden gebruikt en daarna werd de peperkoek versierd. De verwerking van peperkoek was altijd onderworpen aan de invloed van de mode: in de 16e eeuw waren koekjesvormen in de vorm van hartjes "in" en als een peperkoekbakker in de 17e eeuw geen peperkoek met afbeeldingen van heiligen en heersers maakte, kon hij zijn zaak beter sluiten. 100 Jaar later werden motieven van paardjes en baby’s het meest populair.
De traditie van de productie van peperkoek gaat in Pardubice terug tot de 15e eeuw. De bronnen bewijzen dat reeds bij de eeuwwisseling van de 15e en 16e eeuw, onder het bewind van Vojtěch van Pernštejn een straat Peperkoekstraat heette. Met zekerheid kan men beweren dat al heel lang geleden naast de gilde van wafelmakers ook de gilde van peperkoekbakkers bestond. Tegenwoordig werkt een vereniging van peperkoekbakkers aan een verzoek aan de Europese Commissie dat de peperkoek uit Pardubice als een beschermde geografische aanduiding erkend wordt. In Ráby onder de Kunětice berg kunt u het Peperkoekhuisje 
met het Museum van peperkoek en sprookjes bezoeken en in Pardubice vinden elk jaar in mei de Peperkoekfeesten plaats.
Ander karakteristiek product van de Oost-Boheemse keuken zijn de opgerolde wafeltjes van Hořice oftewel Hořické trubičky. Het recept stamt van een Franse kok van Napoleons leger die de bereidingswijze van deze favoriete lekkernij van de generaal aan een plaatselijke burgeres verried.
Pavlišov schnitzel (zgn. pavlišovák) is sterk met de regio Náchodsko verbonden en u vindt hem nergens anders (buiten brede omgeving). Deze specialiteit is vernoemd naar het dorp Pavlišov (hoort nu bij Náchod). Het is een klassiek gepaneerd varkenslapje (lekker met een plakje citroen erop) met deegballen en zuurkool, evt. garnering. Deze voor sommige mensen duivelse combinatie is in de regio normaal in restaurants en ook in bedrijfskantines te verkrijgen.
Net als klederdracht, volksmuziek en dans representeert slivovice zijn maker maar ook de hele regio. Volgens een volkslegende heeft God zelf het geheim van het branden van deze pruimendrank aan het plaatselijke volk geopenbaard en wel als beloning voor hun vlijt, bescheidenheid en vroomheid. Archeologische vondsten hebben bevestigd dat de bereidingswijze van distillaten al sinds het Neolithicum bekend is, historische bronnen tonen het gebruik van distillaten sinds de 14e eeuw aan.
Hoe de plaatselijke beloning van God in de tijd van cocktails wordt geëerd kunt u uzelf iedere eerste zaterdag in oktober in Biskupice meemaken. Hier vindt een beroemd slivovice festival plaats en u zult zien dat de plaatselijke bevolking het met "de pruim" goed kan vinden. Het Bekertje van Biskupice is meer dan alleen proeven. Een onderdeel van het festival is ook een show van historische fietsen met als hoogtepunt een race van één Engelse mijl in historische kostuums.
Een traditioneel evenement dat samengaat met de consumptie van lekker eten en drinken is het Carnaval. Tot op heden vindt carnaval plaats in enkele dorpen in de regio Hlinecko, zelfs zijn er initiatieven met als doel de toevoeging van dit traditionele volksfeest, hoe het hier gevierd wordt, op de lijst van het Immaterieel cultureel erfgoed van UNESCO. Op de Vrolijke heuvel
, in Hamry , Studnice, Vortová en Blatno u Hlinska kunt u elk jaar dit echte Oud-Boheemse carnaval meemaken, uw gezicht rood en zwart laten kleuren en uitstekende met jam gevulde oliebollen proeven. Overigens kunt u op de Vrolijke heuvel en in Betlém in Hlinsko in de loop van het jaar meerdere van dergelijke evenementen bezoeken.
...gedijt alles," luidt een Tsjechisch gezegde. Enkele bierbrouwerijen in Oost-Bohemen bewijzen dat het er in dit gebied vrolijk aan toe gaat.
Onder de bekendste bieren die u hier maar ook buiten deze regio aantreft, horen Primátor uit Náchod, Pernštejn uit Pardubice, Rychtář uit Hlinecko en ongetwijfeld ook het bier uit de bierbrouwerij in Polička. Wie daarentegen aan tafel in Hradec Králové plaatsneemt, moet vragen naar één van de bieren uit de plaatselijke bierbrouwerij Rambousek of naar Královský lev. In de regio Královehradecko wordt bier ongeveer sinds de Hussietische oorlogen gebrouwen. De maataanduiding "oude maat van Hradec " werd een bekende term in het hele gebied waar het witbier uit Hradec te verkrijgen was. In Běleč nad Orlicí brouwt de brouwer Josef Balounek een 12º-biertje genoemd Car. Dit biersoort is weliswaar niet buiten de regio heel bekend maar het is een "goudkleurig bier" en wordt als de meeste Tsjechische bieren van het type Pilsner bier bereid volgens het Reinheidsgebod uit begin van de 16e eeuw. Deze wet schrijft voor dat bij het brouwen van bier uitsluitend mout, hop en water mogen worden gebruikt. Tegenwoordig wordt het proces nog met gist aangevuld die toen nog niet bekend was. Volgens deze norm wordt waarschijnlijk nog slechts in Tsjechië, Duitsland en misschien Japan gebrouwen. Daar heeft men het echter van Tsjechische brouwers geleerd. Als u in de buurt van de stad Rychnov nad Kněžnou een pintje Rampušák uit Dobruška vraagt, zult u voor een kenner worden gehouden. Wij moeten ook de minibrouwerij in Medlešice niet vergeten met 10 hl per brouwsel, hetgeen resulteert in een jaarcapaciteit van ongeveer 300 hl bier. Er worden twee biersoorten gebrouwen – licht en donker lagerbier Medlešický ležák 12°. Het bier wordt niet gefilterd en zijn lage helderheid bewijst de aanwezigheid van zuivere gist. Het best kunt u het proeven direct in het brouwerijcafé dat op de brouwruimte aansluit.
Of u van bier drinken houdt of niet, mocht u zich voor techniek, geschiedenis, cultuur of gastronomie interesseren, dan is het bezoek aan één van de bierbrouwerijen in het district Pardubice in ieder geval een voltreffer. Behalve het proeven van bier kunt u er veel over zijn geschiedenis en productie te weten komen, lekker eten en leuke concerten bijwonen.
De bierbrouwerij Pernštejn in Pardubice
biedt de bezoekers een onconventionele rondleiding door de brouwerij inclusief het proeven van de bieren Pernštejn en Porter in het Oud-Boheemse brouwerijrestaurant. Het programma bevat de bierproductie inclusief het brouwproces, opslag, filteren en tappen, verder de bezichtiging van de mouterij in traditionele stijl, proeven van bier in verschillende stadia van zijn productie, enz. Ieder jaar vinden in de bierbrouwerij in Pardubice verschillende evenementen plaats zoals het verbranden van heksen en de bierdagen.
De bierbrouwerij Rychtář in Hlinsko organiseert sinds enkele jaren een reeks culturele programma’s in Hlinsko genoemd Zomer met Rychtář. Om het jaar (dwz. in 2007) vindt hier een open dag plaats. U kunt deelnemen aan een excursie door de bierbrouwerij met optioneel proeven en daarna in de brouwerijwinkel bier en souvenirs van het bedrijf kopen.
De Minibierbrouwerij Žamberk produceert vatbier, speciaal licht bier en donker bier Žamberecký kanec, verder sterkedrank uit hop en likeuren Pivka, Pivodečka (38%), Lupulka (18%) en Rozárčin sen (13,5%). De kleine capaciteit van het brouwerijcafé vereist dat groepen enkele dagen vooraf een afspraak maken. Bovendien kan men ook een excursie reserveren die de exploitant van de bierbrouwerij persoonlijk uitvoert.
Buiten het district Pardubice is er nog een mogelijkheid van bezichtiging van de productieruimten van de Bierbrouwerij Primátor in Náchod . In het kader van de rondleiding van één uur bezoekt u de productieruimten van de bierbrouwerij en verneemt u het belangrijkste over de geschiedenis en productie van bier in Náchod. Als afsluiting kunt u bier proeven in een stijlvolle setting van een treinwagon uit de Eerste Republiek of even uitrusten in een modern bezoekerscentrum met een capaciteit van 120 plaatsen of buiten op het terras met 40 plaatsen. Behalve het proeven van vat- en flesbier kunnen (na voorafgaande afspraak) ook warme of koude maaltijden worden geserveerd.
Bronnen:
Tekst: Hana Čermáková, aangevuld door: het district Pardubice en Vít Pechanec
-1°C
Česky
Deutsch
English
Español
Français
Italiano
Polski
по-русски
